Mao kini ang hulagway sa among baryo kaniadto. Mura'g lunang ang karsada. Walay sakyanan nga makalapos. Walay koryente ug layo ang tindahan. Sa sunod baryo nga maoy agian paingon sa provincial highway, lawas ra sa lubi ang gihimong tulay. Magtuya-tuya intawon inig-agi sa mga pobreng lumulopyo. Ang mga irrigation canals, dagko kaayo ug mabaw; moawas pa inig-baha. Walay maingon nga "safety" nga tubig mainom ang kadaghanan.
Sa dihang gi-implementar ang Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP), nahimong Agrarian Reform Community (ARC) ang among baryo. Hinay-hinay, nabati namo ang presensiya sa gobyerno. Salamat sa gobyerno, mao na ni karon ang hulagway sa among baryo. Nindot na ang dalan, dili pa hinoon sementado apan dili na mi maulaw kung moagi si Bai Ramses sakay sa inyang Toyota Innova. Salamat sa salapi ZOPAD (Zone of Peace and Development) ug sa National Irrigation Administration (NIA), sementado na ang main irrigation canal. Kontrolado na ang dagan sa tubig ug wala nay magbuno tungod sa tubig panahon sa ting-init. Ang ZOPAD, winisik na sa "kalambuan" nga nalatid sa "Peace Agreement sa GRP ug MNLF". Salamat sa tulay ng pangulo (salamat Gloria) kay bisan ang bulduzzer ni Ma'am Tikya ang moagi dili na intawon mi mapangulbaan. Siyempre, safety na ang tubig nga giinom sa mga taga-baryo kay naa na may water system. Gi-schedule lang ang tubig, pero maayo na lang. Dili na baya luwas imnon ang tubig gikan sa poso kay mi-absorb na daw sa ilawom ang chemicals ug artificial nga abono nga gigamit sa mga mag-uuma. Salamat sa salapi gikan sa CARP ug sa LGU kay naa nay luwas nga tubig ilimnon. Daghan pa baya gyod ko'g angay ipasalamat. Dili na sab diay mag-antos ang mga bata sa ilang pagtoon kay naa nay koryente, tiaw mo na? Maayo kaayo ang gobyerno oi. Ingon gani si Gloria, nga sa 2010, naa nay koryente ang tanang baryo sa Pilipinas. Pakpak tanan!
Apan matag uli nako, mura man gyod ko'g maanognan magtan-aw sa taas nga communication tower nga gitukod tapad sa barrio hall sa Sta. Cruz, pila na ka tuig ang milabay. Wala pa gyod ni magamit sukad. Abi man gani nako ug sa Smart to nga tower pero sa gobyerno man diay kuno.
Ang among baryo usa lamang sa gatosan ka mga barangay sa Quezon, Negros Oriental, Lanao del Norte, Zamboanga del Sur, Zamboanga del Norte, Nueva Vizcaya, and Misamis Occidental (Phase 1 of the Project. See the CICT Report) diin gibutangan ug dili moubos sa tulo ka telephone booth ubos sa programang “Telepono sa Barangay" (TSB) Project nga gigastohan ug binilyon ka pesos. Salamat unta sa telepono sa baryo kay maka-phone pal na ta, apan inutil man, kay dili magamit.
Aron matukod ang “Telepono sa Barangay" (TSB) nangutang ang gobyerno ug $170 million. Hala kadako no? Pila na ka sakong bugas mapalit ana weng? Sa tuig 2007 lang ni ha, kinahanglan mobayad ta ug (almost) P250 million isip amortization. Unsa na ba ni kadako nga kwarta, bai Ramses? Yuna pa, pwede na kaha ko kasugal ana sa Las Vegas, ma'am Darlene? Pila na kaha ka libro ang mapalit ana no aron maapod-apod sa mga wala intawo'y mabasa? Miingon sila nga basta dato kuno ang tawo, dagko sab ug utang. Nakaingon ko karon nga dato sab tingali ang Pilipinas sa? Hala kanindot no? Pakpak na sab!
Karon nahimong na lang landmark ang tower sa among barangay. Mura ba'g "lighthouse" sa halapad nga basakan. Sauna naa pa toy mokidlap-kidlap nga pulang bombilya sa tumoy sa tower panahon sa kagabhion. Para kuno to aron dili mabangga ang eroplano sa tower, mao naay suga sa tumoy (ambot lang!). Kadugayan nawala man to, naguba na gyod tingali.
Nakaingon ko nga pagkadako gyod diay sa kwartang nausik sa gobyerno tungod sa mga proyekto nga dili magamit. Dili lang ang telepono sa baranggay ang nahimong inutil. Naa pay daghan. Naa man gani nagtukod ug waiting shed bisan way tawo nga mag-atang ug sakyanan sa among dapit (dili na ni sa among baryo). Ang gamit mao ra gyod intawon ang ngalan sa pulitiko nga gisulat kay mao kuno'y naningkamot aron matukod ang maong proyekto. Pagkapait. Dili na ta mopakpak, apir na lang!
Isip anak sa usa ka mag-uuma, ang labing nasakitan nako mao ang pag-apod apod kaniadto sa golden kuhol pinaagi sa Department of Agriculture. Gamay pa ko niadto. Nalipay intawon kaayo ko kay nindot man tan-awon ang golden kuhol. Naay pay itlog nga color pink. Inamapingan intawon kaayo to sa akong tatay sa gamay nga "pond" taliwala sa paglaom nga makatabang to sa panginabuhian sa kabos intawong mag-uuma (kay naa man daw mopalit sa golden kuhol). Apan naunsa ba nga "peste" man diay sa humayan ang goldel kuhol. Pangan-on man diay nila ang gagmay pa nga humay. Pastilan, dagko na kaayog pahak ang basakan. Ug didto na dayon miapil sa salida ang ang agro-chemical companies nga naggikan pa sa imperyalistang nasud. Mahal ra ba. Agwanta noy, kay programa na sa DA. Kapait. Aw, hinoon dugay na man to. Pero karon padayon nga nagpas-an ang kabus nga mag-uuma sa "high cost of production" tungod sa "peste" nga gituyo pagpanghatag kaniadto.
Maayo ra sab tingali nga ang National Broadband Network (NBN) namatay o gipatay kay mura'g wa pa kasabot ang uban unsay gamit ana. Kinahanglan ba gyod o pwede na nga i-maximize kung unsay naa. Oy, dili halayo ang posibilidad nga mamalit unya ang gobyerno ug kompyuter aron ipang-apod apod sa baryo nga wa gani'y koryente (mura'g sa Lapu-Lapu City kuno). Walay imposible. Mao na bai Nep ug Mike, padayon mo sa pagtukaw pinaagi sa walay hunong nga pagsabwag sa impormasyon ngadto sa katawhan, bulahan walay magmahay sa kaulahian.
Ambot lang!
skip to main |
skip to sidebar
Bisdak ko!
Kinsay buotan?
Taga-Sugbo ka?
Ang "Ambot lang!" mapasigarbuhong gisuwat sa usa ka batang buotan gikan sa dakbayan sa Sugbo!
Links
Who links to me?
Tambayan sa batang buotan
Mga buotan nga silingan.
Special thanks to Denz.
Mga yawyaw
Mga bisita
4 comments:
Aw maayo diay kay nausab na ang inyong baryo batang buutan sa probinsya sad sa akong nanay sauna wala tubig ug kuryente magsalig lang sila ug ulan sauna unya lud on ko kay sawod lang sa sandayong adto tigom sa ilang giingun nga libe tangkeng dako nga puthaw unya tay an gud na.Unya ang sandayong kay hugaw gud sahay ang iring naa sa atop ug nalibang didto sawod pod sa sandayong saun nalang.Mao dili ko inom tubig nila sauna didto woi.Pero kaluoy sa ginoo nuon mga tawo didto mga baskog man hangtud ron.Unya ilang isla pod milambo na daghan na gyud improvements.
hi darlene! daghang mga lugar sa mindanao ang nakabati na sa mga kalambuan nga gihatag sa gobyerno. mao nga supak ko kung naay moingon nga walay nahimo ang atong kagamhanan. naay daghan nahimo. magsige man gani ug pangutang para sa mga projekto.. hehehe
i thought para sa kalambu-an ang ilang gipasigarbo kai nakakita ko sa Channel 11 Arroyo was interviewed man and she said nga mo abante ra gyud ang Zamboanga ug mo lambo kini in fact they alloted 2 billion para sa pinaka indot daw nga hospital dinhang dapita.
Happy ko sa kalambo-an sa inyong dapit kuya although sakto ka nga makapangutana gyud ta kon unsay motibo sa maong mga lakang. mismatch tinuora unsahay ang project sa governement. wla tinuora ni answer sa tinud-anay nga paningahanglan sa mga kinabag-an nga mga tawo.
makaguol tingali pero i believe this country will rise from poverty kon padayon nga magmata ang kataw-han ug i think naa namay shift sa mga huna huna sa tawo labi na sa mindanao Custodio won against Pacquiao pra nako its a good sign nga people know na gyud kisa ang angayan ..........padayon lang unta ta .... dili lang gyud unta ta mo procastinate, lets help fight against CANCER.
salamat weng: tinood ka. dako na kaayo ang kalambuan nga naangkon karon sa mindanao. naa pod baya mi didto mga special economic zones.. in terms of education, dili sab baya kabintahaan ang mga graduates sa mindanao (kay naay MSU, Ateneo, La Salle?) ambot lang!
Post a Comment