My ambition in life is to finish my studies.
Mao man gyod na ang pangandoy sa matag Filipino - ang makatapos sa pagtu-on aron makahaw-as sa kapit-os sa kinabuhi. Ang edukasyon man gud kuno mao ang bugtong bahandi nga magasa sa mga ginikanan ngadto sa ilang mga anak nga dili ug dili gayod malaksi. Ngilngiga ah! Tinuod bitaw na.
Apan sa matod pa sa Department of Education (DepEd), sa usa ka gatos ka mga tinun-an nga misulod sa grade one, 43 ra ang makahuman sa high school; 23 kanila ang motongtong sa kolehiyo; 14 lamang ang makatapos. Asa na man diay ang 86? Wala ba silay ambisyon nga makatapos sa kolihiyo? Dili baya. Nag-unang hinungdan mao gyod ang kalisod. Mahal ang pagpa-edukar. Tungod ba kay dakong negosyo ang edukasyon? Dili nako kini tubagon.
Sa kadaghan sa mga kolehiyo ug unibersidad sa Pilipinas, daghan kaayo ta'g kapilian. Adunay mahal, duna say barato; dunay gobyerno, daghan ang pribado. Dunay nagkalain-lain ang kuro duna sab Nursing ra. Silang tanan moingon nga ang ilang institusyon nanglantaw sa de-kalidad nga edukasyon.
Tungod lagi kay dunay kompetinsiya, nag-iyahay na lang intawon sila'g paningkamot aron makakuha'g estudyante. Ang mga hilig sa TV, radyo, newspaper, ug billboard makaingon gyod nga ngilngig sab ning advertisement sa mga tulunghaan.
Dunay mikotrata og artista aron mo-endorso sa ilang tunghaan, dunay manghatag kuno ug laptop. Kanindot no? Duna sab magsige hatag ug discount, lupig pa'y SM, kay sila sige'g sale. Daghan ang manghatag og nipis nga T-shirt, labakara, kalo ug uban pa upon enrollment. Dunay manghagad nga liboton ang kalibutan nga libre basta mo-enroll sa BSMT (Nautical). Ang uban mibalandra gyod, earn dollars, be a nurse. Dunay sab miingon nga help your country, enroll in nursing. Kung gimahal ninyo ang inyong nasud, pag-nars kuno mo.
Sa edukasyon, dili man ang kitaong salapi ang himoong pundasyon. Pananglitan, kung ang usa ka dalaga mokuha sa kursong edukasyon aron makalangyaw sa Amerika, lahi na kaysa magtuon ka sa Education aron mag-edukar ugma damlag.
Duna koy nadungog nga advertisement nga ang musical score mao ang nasudnong awit sa Pilipinas. Dili nako masabtan ngano. Apan ang labing ngilngig mao ang pasalig sa uban nga kung mo-enroll sa ilang kurso, sigurado nga makatrabaho dayon.
Kinsay dili ganahan mo-eskwela sa kolehiyo nga bisan Agosto na, nakabalandra gihapon ang Enrollment now going on ug sa ilang billboard nakataplak ang Enroll Now!
Apan unsa ba gyod ang kalidad sa atong kolehiyo ug unibersidad? Tan-awon ta ra gud ang national passing rate sa mga licensure examinations. Niadtong 1995, 41.61% ang average national passing rate sa nasud sumala pa sa Commission on Higher Education (CHED). Sa ato pa, sobra sa katunga ang dili makapasar sa licensure examination. Nitaas kini ug diyutay sa 2001, 48.30% apan mihagpa ngadto sa 41.71% niadtong 2003. Sa ato pa, dili man matawag nga ubos kaayo ang kalidad sa atong edukasyon apan dili gyod ta makaingon nga maayo na ang 40%
Dili na lang ni nato ilipod-lipod pa. Daghan sa mga kolihiyo ang kulang sa pasilidad ug katakos sa paghatag sa de-kalidad nga edukasyon. Ang uban gani nila, nagpa-gradwet lang pero maihap lang sa ilang graduate ang makapasar sa licensure exam. Ang uban sa mga makaloluoy nga estudyante, mi-graduate apan dili pa pwedeng makakuha sa licensure examination kay diay ang kurso nga ilang nahuman, dili pa recognized sa CHED. Pagkapait!
Kining kurso nga nursing maoy number one. Daghan man gusto mag-nurse mao nga midagsang pag-ayo ang mga nursing schools nga kadudahan kaayo ang katakos nga makahatag ug de kalidad nga edukasyon. Dili man malilong ba nga daghang mga kolihiyo nga mikalit lang pagtunga pagtakdol. Hinoon, katungod man nila ang magtukod ug tulunghaan. Apan kung ang gilantaw ang kalidad sa edukasyon og dili ang ginansiya, tingali dili ingon niini kadaghan ang kolihiyo sa nasud.
Ang ato lang ba, kung nabaligya na ang kabaw, naprenda na ang kalubi-an para sa edukasyon apan ang ulo habolan pa diay kaayo. Lisod tunlon ang hilaw-lata, dili ba?
Managlahi man ang atong panglantaw ug magkasumpaki man ang atong opinyon, ang importante nga hangtod sa kamatayon mapuy-an nato ug padayong i-respeto ang balaanong katungod sa pagpadayag.
Ambot lang!
*Napatik sa Panguil Bay Monitor (Ozamiz City), May 12 - 18, 2008 issue.
Visit also: Third Wave
Subscribe in a reader 
5 comments:
Batang Buotan, bay,tinuod kanang imong obserbasyon sa kalidad sa edukasyon sa atong nasod.Dako ang gasto ug dulom pa sa alkitran ang kasegurohan nga makatrabaho human sa gradwasyon. Ang pait pa gyod kay ang nasabtan natong kadaghanan sa pulong trabaho mao ang pagka-empleyado. Wala sa atong bokabolaryo ang pagkanegosyante. Hadlok ta anang negosyo kay wala tay kalibotan. Tungod sab kini sa sistema sa atong edukasyon nga nagbansay kanato nga mamahimong good employee. Nia pay atong gobyerno nga "proud" kaayo mobalita nga dako ang dollar remittance sa mga overseas filipino workers nga kon buot hunahunaon angay kini ikaulaw sa gobyerno nga gitahasan sa pagmugna'g maayong business atmosphere sa nasod.
Naa pud kay punto. Pero dili lang pud nato i blame maayo ang mga tunghaan nganong ingon ana ang mga passing rates. Ato pud i-consider kung unsang klase pagka-estudyante ang tawo nga nagskwela sa binsang asa nga tunghaan. Bisag unsa pa na ka-exclusive ang school, kung dili maningkamot ang bata, wala japoy ayo. Bisag unsa pa na kanindot og kabanggiitan motudlo ang usa ka eskwelahan, kun wala juy paningkamot sa studyante, wala japoy pulos. unsa nalang kahay ika sulti sa mga himantayon kun daghan ang hagbong sa usa ka school kay grabe kaayo ang ila nga gi set nga standards.
Unsa nalang kaha noh kung taas kaayog standards ang tanan schools? Asa nalang mo-enrol ang uban nga medyo dili jud maayo.
Ambot lang pud...
Maayong adlaw, heyru.
Tinuod. Tinuod. Dili nato angayan nga ipapas-an tanan nga pagbasol ngadto sa mga tulonghaan. Apan, wala baya gyod nako sila basola.
Tinuod nga angayan natong tan-awon ang "klase" sa estudyante sumala sa imong giingon. Ang pag-umol man gud sa "klase" sa estudyante magsukad sa panimalay, sa katilingban, sa simbahan, sa tulonghaan...
Apan nakuyawan ko sa imong pangutana:
Unsa nalang kaha noh kung taas kaayog standards ang tanan schools? Asa nalang mo-enrol ang uban nga medyo dili jud maayo.
Does it mean that we will dumb the standards down to accommodate everyone?
Para nako, wala usa nga matawag nga "dili maayo". Anaa kana sa sakto nga pag-umol. Kung ang usa ka estudyante nga dili unta angayan magtungha sa nursing kay ang iyang katakos alang unta sa vocational course, apan mokuha na lang sa maong kurso tungod kay nahaylo sa mga sayop nga ads sa mga colleges and universities; mao kana ang dakong sayop. Siya ang klase sa estudyante nga walay sinsiridad as iyang pagtu-on.
Ang akoang pamati, ang pangandoy sa kadaghanan sa mga Pinoy kay ang makalingkawas sa kawad-on ug kapobrehon. Mao nang gusto nila nga makahuman ug eskwela kay ang edukasyon ra man ang pinakabarato nga investment. Pero mao lagi na ang problema, daghang mga eskwelahan ang mabaw ug kalidad. Mao kini ang hinungdan nga maski human na sa kolehiyo, dili pa gihapon makakita ug maayo nga trabaho. Dili man tanan kinahanglan mangempleyado. Ang maayo, ang uban magnegosyo. Mas dako pa ug kita kung amaayo ang pagpadagan ug makahimo pa gyud ug mas daghang trabaho para sa uban.
(Pastilan! Lisuda man diay mag-binisaya ug diretso-diretso, oy!)
This makes me sad because I see a lot of truth in your observations regarding this topic.
Post a Comment