Press Freedom

Sa usa ka nasod diin lagsik kaayo ang demokrasya, dako kaayo ang papel nga gihuptan sa mass media (print and broadcast). Gisaulog sa Sugbo ang 13th Press Freedom week, usa ka kasaulugan nga nagtumong aron mapalambo ang misyon ug "advocacy" sa mga nagtrabaho sa print ug broadcast media ug aron usab masabtan sa kinabag-an ang importanteng papel sa mass media.

Ikumparar sa mga nakalabay nga mga dekada, mas gawasnon na karon ang "media" sa pagpaabot sa mga katawhan sa labing las-as nga taho ug interpretasyon sa mga isyu nga may kalabutan ang katawhan. Dili gyod angay kalimtan nga karon usab nga semanaha, gidiklarar ni kanhi pangulong Marcos ang Martial Law (September 21) nga maoy "mipahilom" sa mass media. Apan matod pa ni S.P. Lopez, "for a writer, it is better to be silenced than to be silent".

Tinood na, para sa anaa sa mass media, mas maayo pa nga "pahilomon" kaysa "magpakahilom". Unsaon man ang pagpahilom? Dili pinaagi sa salapi kay dili madala ang tinood nga journalist sa salapi. Dili usab sa hulga kay dili na sila madala sa hulga. Pinaagi sa pagpasaka ug kasong libel? Dili gihapon kay lisod mapamatud-an ang libel. Pinaagi sa bala? Tingali. Pila na ba nga mga broadcaster ang gihunusan sa ilang kinabuhi? Sa nasod diin lagsik ang press freedom, daghan usab kaayong gipangpatay kung ikumparar sa ubang nasod sa Asya.

Sa libro nga "Powershift" ug "Third Wave" sa usa ka futurist nga si Alvin Toffler, iyang gibatbat nga sa ika-21 nga siglo, dili nga mas gamhanan ang bala, bulawan ug posisyon. Ang mas ganhanan mao kadtong nag-control ug naghupot sa mga impormasyon. Pananglitan niini mao ang mga politiko nga maayo kaayo mo-empake sa ilang political personality pinaagi sa gahom sa public relations. Apan mas lawom pa niini ang buot ipasabot ni Toffler.

Gawasnon ba gayod ang media practitioners sa atong nasod? Dinhi sa Sugbo, wala kahay hulga sa press freedom? Sa Ozamiz kaha? Sa Pagadian? Atol sa pagsaulog dinhi sa sugbo sa Press Freedom week, usa ka dako nga opisyal sa kapulisan ang misukmag ug mihulga sa cameraman ug reporter sa ABS-CBN-Cebu. Aduna nay aksiyon ang KBP ug ang kapulisan bahin niini. Ginagmay man kini nga panghitabo kung ikumparar sa panahon sa martial law apan dili kini angay nga ibaliwala.

Dili ikalimod nga tungod sa mass media nausab ang dagan sa atong nasod. Gani dako ang papel sa mass media sa pagpahigmata sa katawhan sa mga kahiwi-an sa mga namunu-an nga maoy nahimong mitsa sa malinawong rebolusyon.

Mura na man hinoon ko ug nagwali niini. Hehehe. Bitaw, gusto lang nako nga ipaabot ang pasalamat ug pahalipay sa mga haligi sa "mass media" dinhi sa Sugbo, Bobby Nalzaro, Leo Lastimosa, Divine Marcial, DYRF (lahi man ang apilyedo ni Divine karon), sir Wenceslao, basta ang Sun Star, Cebu Daily News, ug ang The Freeman.

Ako na nga i-apil ang banggiitang magsisibyasa Ozamiz, si Neptalie Batoleno sa radio kampana (DxDD), ug si Micheal Medina, uy, si Maymay Ochia Jungco pod diay sa radio bagting sa Pagadian. Daghan sila.

Sila ang mga bayani sa bag-ong panahon. Mga bayani nga nagtukaw aron batayan ang atong katungod nga masayud. Sila ang bayani nga walay hunong sa pagserbisyo sa katawhan.

Bayani man pod tang tanan.

Ambot lang!