Wednesday, April 16, 2008

Gisakitan, Giyaga-yagaan, Gipakakaulawan, Gi-imbistigahan

Kung kataw-anan, angay natong kataw-an; kung hinabangon, angay nga tabangan. Apan unsaon kung gitakataw-an, giyaga-yagaan, ug gipakaulawan ang tawong nangayo ug tabang? Ato ra god ning imbistigahan.

Nasakitan ug gibati'g kaulaw si Janjan (dili tinuod nga pangalan), usa ka pasyente sa Vicente Sotto Memorial Medical Center (VSMMC) - Cebu City, human niya mahibaw-an nga mikatap na ang bidyu sa pag-opera kaniya. Gani nakita na man kini sa tibuok kalibutan pinaagi sa YouTube.

Ang uban ganahan nga makita sa Youtube kay sikat kuno apan, sa kaso ni Janjan, naulawan man hinoon siya.

Ingon man gud niini ang sugilanon. Si Janjan nga miangkon nga nakighilawas sa usa ka lalaki. Human niadto, midangop siya sa VSMMC tungod kay dili na makuha ang napasok nga sudlanan (spray canister) sa pahumot nga gisulod o nasulod ngadto sa iyang lubot. Dako ra ba intawon mao nga kinahanglan gyod ang tabang sa mga doktor. Kung naunsa o giunsa, wa na tay labot. Ang ato lang nga maluwas intawon si Janjan.

Ambot naunsa pod ang mga doktor ug nars nga gibidyuhan (mitugot nga bidyuhan) man ang maong operasyon bisan wala kini tuguti ni Janjan. Sa bidyu, makita ang dili moubos sa napulo ka tawo ang nagpunsisok sulod sa gitawag nga "Operating Room". Saba kaayo sila, nagsige pangatawa, lupig pay naa sa tigbakay. Kataw-anan diay ning mag-opera no? Kahimut-an diay ang kasakit sa uban? Ang nakaparat kay gipakatag ang bidyu, kung kinsa, angay gyod natong masayran.

Kinsa kaha ang nagbidyu no? Nars ba kaha? Estudyante? O doctor? Kinsa man tong mga nagpunsisok sa "Operating Room" nga saba kaayo? Doktor sab to sila? Maayong pangutan-on ba, "Doktor, doktor, nars ka?"

Way mga batasan! Asa gud intawon nila gibutang ang ilang buot nga gihimo man nila kadto? Kataw-anan diay kung naay napasok nga sudlanan sa pahumot (spray canister) sa lubot sa tawo? Kataw-anan ba kung nangayo ug tabang ang pasyente?

Nakalimot kaha ang mga doktor ug nars nga naghimo sa maong operasyon sa ilang kaakuhan ngadto sa pasyente?

Aduna nay gihimo nga pakisusi ang kadagku-an sa VSMMC. Nakisusi na sab ang Office of the Ombudsman Visayas sa among hitabo. Matod pa ni Janjan, iyang ipasaka ang maong hitabo ngadto sa Department of Health (DOH), ug sa Professional Regulations Commission.

Ang kadagku-an sa VSMMC, nangayo na ug dispensa sa pasyente nga nahimong biktima sulod mismo sa hospital.

Balaanon man ang pagpasaylo apan niining puntoha, ako moingon, angayan lang lang nga naay patagmon.

Ambot lang!

*Napatik sa Panguil Bay Monitor (Ozamiz City), July 28 - august 3, 2008 issue.

Visit also: Third Wave
Contact me: Send Mail
Subscribe in a reader
AddThis Social Bookmark Button

7 comments:

Cebu Blogger said...

nagkatawa man ko ani na phrase bai...

Kinsa man tong mga nagpunsisok sa "Operating Room" nga saba kaayo? Doktor sab to sila? Maayong pangutan-on ba, "Doktor, doktor, nars ka?"

ahehe...patagmon gyud tp sila!

Neil said...

Ay, ambot lang! Waay batasan nga mga duktor!

Utah Mommy said...

Hala tinuod gyud ni Jer? Kaluoy pod sa pasyente noh? Lahi ra gyud kaayo ang culture sa atua ug sa diria sa America woi mabuang ko. Ngano man pod nga videohan man nila nga wala man diay permiso gikan sa pasyente. Naingun na hinuon silang mga way grado sa ilang gibuhat woi. Naunsa ba tawn nga gikatag man ang video. Sus ka way batasan woi personal naman na kaayo nga pagka igo.

JGG said...

@bugits: maayong kasab-an, pahinumduman nga dili maayo ilang gibuhat.

@neil: mao.. mao..

utah mommy: tinuod gyod ni. grabe kangilngig oi! mura dili ta makatuo ba.

insulare said...

luoya pung dodong janjan noh pero makaingon pud tag merici bah. ngano man kunong pansakan man og canister iyang lubot be. kay ngano alkansya sya og mga canisters? hehehe

JGG said...

@Islander: mao sab na ang misteryo nga angay tuki-on. ug ngano man nga nasulod man tong canister nga dako man kaayo to. tsk.. pero mao lagi wa lang sab unta kataw-i. hehehe

paul h roquia said...

sa unang paghimatngon , malooy jud ko kang janjan... pero ug isipong maayo murag ang iyang 'predicament' ang nagtulod tingali sa mga doktor ug nars nga himuong karnabal ang tanan. unsa mang klasehang tawo ang mudangop sa ospital aron magpabulnot sa nakasuksok nga lata? kwestyonable kaayo ang hitabo. nganong wa ma nya gikiha ang laki ug tinuod jud nga ang iyang napik-ap ang naghimo niadto? lawom ning kasuha. dili na importante pang hisgutan ang ethical clause kang mga doktor mas importanteng mahibal-an ang tinuod nga hitabo... delikado diay karon ang mga bayot sa cebu kay naa'y serial paslak-lubot nga kolboy?

ambot sa iyang lubot!