Monday, April 7, 2008

Pisotin

Sa pagdagsang sa itik (bebe) didto sa among baryo, midaghan sab ang mga pamaagi aron mas mulami pa ang nilutong itik. Paborito gyod ang patotin.

Pero dili man pagkaon ang akong hisgutan. Nalakbitan lang nako ang patotin ba tungod kay duol ra man ni sa sungog sa mga bata kaniadto nga "pisotin". Usbon ko, walay kalabutan ang "itik" sa pagkapisot.

Bakasyon na sab, daghan na sab ang magpatuli. Maayo na lang dunay daghan libre nga tuli. Kini ra bang mga bag-ong natuli makabaton ug talagsaong garbo. Mura'g paminaw niya, tinuod na gyod nga lalake kay lagi natuli na.

Dili lalim ning pisot - mapuno gyod sa sungog. Sa mga binatang away kaniadto, dili gyod malikayan ang sungog nga "Pisotin! Pisotin!" Aw, kung grabe na ang binatang bikil, maglinakagay aron magsinumbagay. Hahay, kining binatang away.

Pero ayaw ka, kay dunay mga dinagko nga away - duna sab linakagay'g sundang tungod sa sungog nga "Pisotin!". Aw, maingon nato nga ang masuko tinuod. Hinoon, kung dili masuko, tinuod man sab kuno.

Sa atong kalingban, tuki-on man gyod ning pagpatuli sa mga lalaki. Nahimo na man gud nga tipik ang pagpatuli sa atong kultura. Naandan na gyod ba.

Kini man gud kunong mga wala natuli, talawan. Pero dili baya tingali. Nganong manukmag man kung sura-surahon nga pisot. Sa ato pa, isog gyod.

Kining wala 'sab kuno matuli, magluspi (magluspad) lang, unya masumpo ang tubo. Wala pa napamatud-i kung tinuod kini nga mga tabi-tabi. Pero mao gyod ni ang gituhu-an sa kasagaran.

Kining pagpatuli lakip man gyod kuno sa "ritwal" aron mamahinong "hingpit" ang pagkalalake. Sama ra gud na sa bunyag.

Kining mga wala pa matuli dili sab kuno angay pakan-o'g batikon kay gahi tuli-on. Ambot tinuod ba. Wala pa man sab hinoon ko makadungog nga dunay labaha nga naputol o gunting nga napiko tungod sa kagahi. Panit ra baya na.

Ako lang gyod tambag sa mga pulitiko, ipatuli gyod intawon inyong anak kay panahon sa kampanya matuki gyod na. Ngano, kung pisot ang anak dili sila mahimong maayong mayor o gobernador? Mas maayo pa kuno ang pulitiko nga may anak nga adik sa ginadiling druga kay sa dunay anak nga ulitawo apan pisot.

Ambot lang!

*Napatik sa Panguil Bay Monitor (Ozamiz City), April 14 - 20, 2008 issue.

Basaha sab ang: Pisot


Visit also: Third Wave
Contact me: Send Mail
Subscribe in a reader
AddThis Social Bookmark Button

1 comment:

Anonymous said...

Growing up in Cebu, tinood gyud nga daghan ang manungog kung dili ka tuli. I think nakuha na nato sa mga Amerikano and mentality nga kinahanglan gyud magpatuli; it is not the norm in most Far Eastern cultures.

In many of the countries I have lived, I have read about groups who oppose circumcision. Some go to the extreme of calling it "genital mutilation" - akin to the barbaric practice removing a girl’s clitoral hood, clitoris, and/or the labia.

I wonder if anti-tuli movement is gaining ground in contemporary Filipino society, or if the movement even exists.